Novi Sad, 5.12.2024.
Rešenja koja izdaje Poreska uprava za 2019. godinu se šalju krajem 2024. godine radi prekida zastarelosti.
Poreska uprava je u saradnji sa Narodnom bankom Srbije uspostavila sistem kontrole deviznih priliva fizičkih lica, pa je sistem prepoznao redovne prilive na devizne račune kao prihode od rada za inostranog poslodavca. Međutim, navedeni sistem, i pored svih nedostataka, a posebno nemogućnosti poređenja izlazaka iz zemlje, se koristi i na osnovu istog se izdaju rešenja o zaduživanju porezom i doprinosima, a zbog silnog broja takvih predmeta, rešenja se donose automatizovano, bez vođenja potrebnog postupka utvrđivanja svih činjenica od značaja za odlučivanje. Najbitnija činjenica koju Poreska uprava ne utvrđuje i bez iste donosi rešenja, jeste zemlja boravka fizičkog lica odnosno rezidentnost. Da je Poreska uprava ijednom obvezniku dostavila poziv da se izjasni o poreklu sredstava, odnosno da li ista potiču od rada tokom boravka van Srbije, u kom slučaju obveznik ne bi bio u poreskom smislu rezident Srbije niti bi mu taj prihod mogao biti oporezovan, sigurni smo da bi broj donetih rešenja o utvrđivanju poreske obaveze bio daleko niži. Stoga, privremeni radnici u inostranstvu koji su svoju zaradu primali na račun kod banke u Srbiji, imaju velike probleme da su morali platiti porez i doprinose u zemlji sedišta poslodavca, pa sada ponovo na taj isti prihod, plaćaju porez i doprinose u Srbiji potpuno neopravdano i nezakonito, kao da se radi o „digitalnim nomadima“ ili freelancer-ima. Stoga, građevinski, ugostiteljski i drugi radnici koji nepažnjom nisu odjavili prebivalište u Srbiji zbog odlaska na period od preko 6 meseci (kada prestaju biti poreskim obveznikom ove države) moraju da plaćaju porez u skladu na ceo svoj prihod od „ugovorene naknade za autorska i srodna prava i naknade za izvršeni rad na koje se porez plaća samooporezivanjem“ odnosno od zarade od inostranog poslodavca, dva puta – i u inostranstvu i u Srbiji.
Ako ste radili u inostranstvu i svoju zaradu primali na račun kod banke u Srbiji u proteklih 5 godina, potrebno je da odmah krenete sa prikupljanjem dokaza da ste živeli, prijavili boravak, plaćali porez i pružiti svaki dokaz o svom odsustvu iz Srbije, te boravku u stranoj zemlji za vreme sticanja tog prihoda.
Ukoliko ste primili takvo rešenje, potrebno je sačuvati kovertu, te odmah pokrenuti žalbeni postupak.
Zašto je koverta bitna?
Rešenje će Vam biti dostavljeno na adresu prebivališta (iz lične karte). U skladu sa poreskim propisima, rešenje se smatra uručeno protekom 15 dana od slanja rešenja. Stoga je bitno da: imate prijavljeno prebivalište na stvarnoj adresi odnosno na kojoj imate besprekornu uslugu prijema pošte. Ukoliko niste pronađeni od strane poštara na adresi prebivališta, poštar pošiljku neće vraćati već će istu ostaviti na toj adresi i ona će vam se smatrati uručena posle 15 dana. To je bitno zbog roka za žalbu koji je 15 dana od prijema rešenja. Dakle može se lako desiti da je poresko rešenje doneto, da ga ne primite, te da vam protekne rok, nakon čega nije moguće pobijati neopravdano razrezanu poresku obavezu.
Kako se utvrđuje rezidentnost?
Saglasno odredbama člana 7. stav 2. Zakona, poreskim rezidentom Srbije smatraju se fizička lica koja ispune jedan od navedenih kriterijuma:
- na teritoriji Srbije imaju prebivalište ili
- centar poslovnih i životnih interesa, ili
- na teritoriji Srbije, neprekidno ili sa prekidima, borave 183 ili više dana u periodu od 12 meseci koji počinje ili se završava u odnosnoj poreskoj godini.
Imajući u vidu navedene odredbe, kao i činjenicu da dva kriterijuma iz gore navedenog člana Zakona (centar poslovnih i životnih interesa, odnosno boravak duži od 183 dana) poreski organ bi pogrešno utvrdio činjenično stanje ukoliko bi utvrdio poresku obavezu obvezniku.
Naša advokatska kancelarija zastupa poreske obveznike u postupcima pred Poreskom upravom radi utvrđenja ili umanjenja poreske obaveze utvrđene rešenjem Poreske uprave.
